RNU "Radio Brčko" Brčko distrikt BiH
Magazin

Dogodilo se na današnji dan (02.04.)

742. – Rođen franački car Karlo Veliki, koji je od dolaska na prijesto 768. do smrti 814.krojio sudbinu Evrope i proširio Franačko carstvo od Sjevernog mora do Italije i od Atlantika do Češke. Papa Lav Treći ga je 800. krunisao za rimskog cara. NJegova osvajanja, uz nasilno pokrštavanje i pretvaranje slobodnih seljaka u kmetove, omogućila su feudalizam u zapadnoj Evropi, a cezaropapistička ambicija /miješanje u teološka pitanja i crkvene poslove/ trasirala put otpadanju zapadne crkve od pravoslavlja. Kumovao je odluci crkve na Zapadu da – zbog nepravilnog prevoda dokumenata Sedmog vaseljenskog sabora sa grčkog na latinski jezik – ne prihvati pravoslavno učenje o ikonama, a podupro je i jeretičko učenje o Svetom Duhu, prema kojem Sveti Duh ishodi i iz Sina, a ne samo iz Boga Oca.

1724. – Rođen italijanski avanturista Đovani Đakopo Kazanova de Saingalt, sinonim latinskog ljubavnika, jedna od najkoloritnijih ličnosti Evrope 18. vijeka. Tokom burnog života bio je učenik vjerske škole, sekretar kardinala, venecijanski pomorski oficir, opat, kockar, alhemičar, violinista, špijun, bibliotekar. NJegovi “Memoari” su dragocjena slika evropskog društva epohe u kojoj je živio.

1792. – Dolar ozakonjen kao novčana jedinica SAD.

1805. – Rođen danski pisac Hans Kristijan Andersen, autor malih pripovjedaka – bajki koje su mu donijele svjetsku slavu, tvorac danske realističke proze. Napisao je 156 priča, uključujući “Carevo novo odijelo” i “Ružno pače”, zasnovanih na motivima danskog folklora, antičke mitologije i indoevropskih predanja, a za neke od njih ga je inspirisalo sopstveno tegobno djetinjstvo, obilježeno siromaštvom. Uobličene u prava mala remek-djela, neka autobiografskog karaktera, priče podsjećaju na najljepše bajke, ali svaka nosi i kritiku društvenog stanja i čitaocima iskazuje duboko humanu poruku. Pisane su izvanrednim stilom koji karakterišu tihi humor i prefinjena ironija. Ostala djela: pjesme /sačuvano je samo nekoliko/, romani “Improvizator”, “O. T.”, “Samo muzičar”, “Srećni Per”, putopisi “Bazar jednog pjesnika”, “U Španiji”, drame /sada zaboravljene/.

1838. – Rođen francuski državnik i advokat Leon Mišel Gambeta, jedan od osnivača Treće republike, koji je znatno doprinio uspostavljanju parlamentarne demokratije poslije pada cara Napoleona Trećeg. U borbi protiv cara predvodio je republikance, a u vrijeme francusko-pruskog rata u oktobru 1870. godine je, kao ministar unutrašnjih poslova u vladi nacionalne odbrane, iz opsjednutog Pariza balonom odletio u unutrašnjost i organizovao borbu protiv Nijemaca. Od 1879. do 1881. bio je predsjednik francuskog parlamenta, a potom do 1882. premijer.

1840. – Rođen francuski pisac Emil Zola, tvorac i najizrazitiji predstavnik naturalističkog romana. Pisao je i pripovijetke, drame, književnu i umjetničku kritiku, polemičke članke, borio se strasno za pravdu i napredak. Otvorenim pismom 1898. predsjedniku Francuske pod naslovom “Optužujem” u listu “L’oror”, odlučujuće je doprinio rehabilitaciji kapetana Alfreda Drajfusa, lažno optuženog za izdavanje NJemačkoj vojnih tajni i osuđenog na doživotnu robiju. Smatrao je da pisac nije samo umjetnik, pa je tražio oslonac u nauci, s pretenzijom da eksperimentalnim metodom osvijetli karakter i sudbinu književnih junaka, dajući pritom najveću važnost nasljednim osobinama. Snagom talenta i strasnim ubjeđenjima snažno je uticao na savremenike, ne samo u Francuskoj. Djela: romani “Nana”, “Žerminal”, “Slom”, “Trovačica”, “Zvijer-čovjek”, “Novac”, “Zemlja” /iz ciklusa od 20 romana pod zajedničkim naslovom “Rugon-Makarovi, prirodna i društvena istorija jedne porodice pod Drugim Carstvom”/, “Plodnost”, “Rad”, “Istina” /iz ciklusa “Četiri jevanđelja”/, “Tri grada: Lurd, Rim, Pariz”, rasprava “Eksperimentalni roman”.

1860. – U Torinu se sastao prvi italijanski parlament.

1872. – Umro američki pronalazač i slikar Semjuel Finli Breze Morze, konstruktor aparata koji električnim impulsom prenosi pisane znake na daljinu. Aparat je patentirao 1837. i nazvao ga telegraf. Sastavio je i azbuku za telegrafisanje sastavljenu od tačaka i crtica, nazvanu njemu u čast Morzeova azbuka.

1891. – Rođen njemački slikar i vajar Maks Ernst, osnivač dadaističkog pokreta i jedan od najznačajnijih nadrealista. Otkrio je tehniku “frotaž”, srodnu automatizmu u nadrealističkoj poeziji, uveo je kolaž-fotografiju, a u skulpturi je često spajao antropomorfne i animalne elemente. Pisao je pamflete i manifeste, a bavio se i scenografijom.

1914. – Rođen engleski filmski glumac Alek Ginis, koji se odlikovao izuzetnim mogućnostima preobražaja. Filmovi: “NJežno srce”, “Veliko očekivanje”, “Oliver Tvist”, “Čovjek u bijelom odijelu”, “Most na rijeci Kvaj” /Oskar/, “Naš čovjek u Havani”, “Lorens od Arabije”, “Pad Rimskog Carstva”, “Doktor Živago”.

1917. – Predsjednik SAD Vudro Vilson sazvao vanredno zasjedanje Kongresa na kojem je objavljen rat NJemačkoj. To je učinjeno zbog njemačkog podmorničkog rata, ali i radi zaštite američkih ekonomskih interesa u zemljama Antante.

1944. – U Moskvi saopšteno da su sovjetske trupe prešle rijeku Prut u Drugom svjetskom ratu i ušle u Rumuniju.

1954. – Pakt Pakistana i Turske o uzajamnoj odbrani postao sastavni dio NATO pakta, čime je Pakistan potpuno vezan za SAD.

1960. – Francuska s Madagaskarom potpisala sporazum kojim je toj ostrvskoj afričkoj zemlji u Indijskom okeanu omogućena nezavisnost, poslije 64 godine francuske kolonijalne vladavine. Sporazum je formalno stupio na snagu krajem juna 1960.

1974. – Umro francuski državnik Žorž Pompidu, predsjednik Francuske od 1969. do smrti. Šef države postao je poslije ostavke Šarla de Gola i uglavnom je slijedio ideje slavnog prethodnika. Prethodno je bio profesor u Marseju i Parizu. Sa De Golom je blisko sarađivao od 1945, u međuvremenu je bio direktor Rotšildove banke, šef De Golovog kabineta i član Ustavnog savjeta, a od 1962. do 1968. premijer.

Svi članci objavljeni na internet stranici Radija Brčko (www.radiobrcko.ba) isključivo su vlasništvo redakcije. Radio Brčko dopušta ograničeno i povremeno prenošenje članaka sa svoje internet stranice u drugim medijima. Drugi mediji smiju prenijeti informacije iz pojedinih članaka sa Internet stranice Radija Brčko (www.radiobrcko.ba) isključivo kao kratku vijest od najviše četiri reda (300 slovnih znakova), uz obavezno navođenje izvora (Radio Brčko), pri čemu su on-line izdanja dužna objaviti link na originalni tekst na web stranicu radiobrcko.ba, ukoliko s uredništvom portala nije postignut dogovor o drugačijim uslovima. Radio Brčko je odlučan u nastojanju da zaštiti svoje intelektualno vlasništvo i rad svojih autora. Ukoliko se bilo koji dio teksta ili informacija iz teksta objavljenog na internet stranici www.radiobrcko.ba prenese suprotno ovim pravilima, protiv prekršioca će biti pokrenut pravni postupak pred Osnovnim sudom Brčko distrikta. Za detaljnije informacije o uslovima korištenja kliknite na USLOVI KORIŠTENJA.